Kim byli żołnierze wyklęci?

Żołnierze Wyklęci to określenie, które w nowoczesnej historiografii i w społeczeństwie polskim używane jest na określenie podziemia niepodległościowego z lat 1944-1963, scenariuszy walki o wolność Polski od komunizmu.

Kim byli żołnierze wyklęci?

Żołnierze Wyklęci, nazywani również Niezłomnymi bądź Insubordynowanymi, to antykomunistyczni partyzanci walczący przeciwko narzuconemu Polsce po II wojnie światowej reżimowi komunistycznemu. Reprezentowali różne stronnictwa polityczne, przede wszystkim byli to członkowie Armii Krajowej, Narodowej Organizacji Wojskowej, Narodowego Zjednoczenia Wojskowego, Konfederacji Narodu, Ruchu Oporu Armii Krajowej, Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość oraz wielu innych grup niepodległościowych.

Za datę symbolicznego zakończenia działalności tych formacji przyjmuje się rok 1963. Wtedy to, po szeregach nieudanych prób, komunistyczna Służba Bezpieczeństwa ujęła generała Józefa Franczaka, ps. „Lalek”, ostatniego „leśnego” żołnierza walczącego z komunistycznym reżimem.

Powody i motywacje działalności

Żołnierze wyklęci walczyli o to, co uważali za najszlachetniejszą wartość – niepodległość Polski. Nie uznawali zmian politycznych, jakie nastały po II wojnie światowej, kiedy to Polska znalazła się w rękach Związku Radzieckiego. Ich zadaniem było przede wszystkim prowadzenie działań dywersyjnych przeciwko nowej władzy, oraz kontynuowanie działań, które miały na celu odzyskanie pełnej suwerenności przez kraj. W działaniach tych odznaczali się wielkim męstwem i bohaterstwem, pomimo tego, iż zdawali sobie sprawę, że walczą o przegrany cel.

Powstańcy byli często młodymi ludźmi, którzy nie widzieli dla siebie miejsca w systemie komunistycznym. Uznali, że warto poświęcić życie dla wolności i niezależności swojego kraju. Choć reżim starał się ich demonizować, podkreślać ich bandyckie zapędy, to dzisiaj pamiętamy ich jako bohaterów walki o wolność.

Represje i losy żołnierzy

Podobnie jak w czasie wojny, działalność żołnierzy wyklętych była niezmiernie niebezpieczna. Częstą praktyką nowej, komunistycznej władzy, była brutalna pacyfikacja wsi, w których ukrywali się bądź otrzymywali wsparcie żołnierze podziemia. Nie było rzadkością stosowanie tortur, gwałtów oraz publicznych egzekucji przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa, którzy za wszelką cenę starali się zakończyć opozycyjną działalność.

Po ujęciu, żołnierzy wyklętych czekał srogi los. Większość z nich została skazana na długie lata więzienia lub karę śmierci. Ich rodziny były nękane, represjonowane, a nierzadko także wysiedlane.

Do dziś nie wiadomo, ile dokładnie osób straciło życie z rąk komunistów. Współcześnie, daleko idąca ekshumacja ciał nie pozwala na pełne ustalenie skali zbrodni. Wielu polskich żołnierzy wyklętych poniosło męczeńską śmierć, która to stała się fundamentem dla późniejszego, demokratycznego zwycięstwa.

Żołnierze wyklęci stanowią jedno z najważniejszych symboli polskiego oporu przeciwko totalitarnym dyktaturom. Ich niezłomna postawa, męstwo i determinacja oraz wiara w niepodległą Polskę, to wartości, które powinny być wzorem dla kolejnych pokoleń. Dzisiaj, kiedy żyjemy w wolnej Polsce, mamy obowiązek pamiętać o ich heroicznej walce i przypominać sobie, jak wielką cenę przyszło zapłacić za naszą wolność.